بررسی فلسفه معنایی جایگزینی فعل ماضی به جای مضارع در آیات مرتبط با آموزه معاد

نویسندگان

1 دانش‌پژوه کارشناسی ارشد مترجمی زبان عربی، مجتمع آموزش عالی بنت‌الهدی، جامعه‌المصطفی العالمیه، قم، ایران.

2 استادیار زبان و ادبیات عربی، مجتمع آموزش عالی بنت‌الهدی، جامعه‌المصطفی (ص) العالمیه، قم، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی فلسفه معنایی جایگزینی فعل ماضی به جای مضارع در آیات مرتبط با آموزه معاد به شیوه اسنادی- کتابخانه‌ای انجام شد. با بررسی‌های انجام شده مشخص شد که یکی از اسلوب‌‌های رایج قرآنی در بیان آموزه معاد، استفاده از فعل ماضی برای خبر دادن از وقایعی است که هنوز رخ نداده و در آینده اتفاق خواهد افتاد. بخشی از این آیات، مربوط به آمادگی زمین برای برپایی قیامت (اشراط الساعة)، برخی مربوط به بیان جزئیات حساب و کتاب اعمال در روز قیامت، برخی در رابطه با رفتار و احساس دوزخیان و برخی در رابطه با کیفیت نعمت‌‌های بهشتی. در تمامی آیات ذکر شده، بیان آیات به مقتضای حال مخاطب صورت گرفته است و هماهنگی کامل میان لفظ و محتوا وجود دارد که این مسئله را می‌‌توان یک از جنبه‌‌های اعجاز قرآن کریم برشمرد.

کلیدواژه‌ها