نگرشی بر معادل‌یابی و تعریب کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران اثر استاد مطهری براساس نظریه گارسس

نویسندگان

1 دانش‌پژوه مقطع کارشناسی ارشد رشته مترجمی زبان عربی از کشور افغانستان، مجتمع آموزش عالی بنت‌الهدی

2 مربی، مجتمع آموزش عالی بنت‌الهدی، جامعه‌المصطفی العالمیه

چکیده

یکی از مهمترین بخش­های ترجمه، نقد و ارزیابی آن است که سبب رشد و تکامل ترجمه می­شود. نظریه ارزیابی کیفیت ترجمه گارسس به­دلیل داشتن معیارهای میزان قابلیت و کیفیت متون ترجمه در تشخیص سطح کیفی ترجمه­ها بسیار کارآمد است. کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران نوشته استاد مطهری مانند کتاب­های مهم درزمینه تاریخ، فرهنگ و سیاست است که با عنوان الاسلام و ایران به زبان عربی ترجمه شده ­است. مقاله حاضر نگرشی بر معادل­یابی و تعریب این کتاب با تکیه بر الگوی کارمن والرو گارسس و چهار سطح واژگانی، دستوری، گفتمانی و سبکی و به­روش توصیفی-تحلیلی بررسی می­شود. یافته­های مقاله نشان می­دهد که این ترجمه باتوجه به تکنیک­های منفی بیشتر تنها از کفایت برخوردار است نه مقبولیت؛ زیرا مترجم درسطح­های معنایی- لغوی و نحوی-صرفی نسبت به سطوح دیگر موفق­تر بوده است، اما در سطح گفتمانی-کارکردی و سبکی-عملی نیاز به بازنگری دارد. از نکات مثبت این ترجمه می­توان معادل­یابی یا تعدیل در سطح دستوری نام برد و از نواقص آن می­توان تعدد حذفیات که مخل و نابه­جاست و شامل حذف کلمه و جمله و پاراگراف و صفحات است. مورد دیگر از نواقص این ترجمه پدیده­ بسط یا پرگویی بیش از اندازه است که گاه باعث تحریف متن می­شود.
 

کلیدواژه‌ها